แมวตาแดง สาเหตุ อาการ และการรักษา

แมวตาแดง เป็นอย่างไร?

แมวตาแดง จากการติดเชื้อ หมายถึง “การมีสิ่งแปลกปลอม และการเพิ่มจำนวนของจุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย และไวรัส ” การติดเชื้อที่ตาแมวเกิดขึ้น เมื่อตาของแมวได้รับผลกระทบจากการติดเชื้อแบคทีเรีย และไวรัส

ประเภทของ แมวตาแดง

ดวงตา ถูกปกคลุมไปด้วยเมมเบรน ซึ่งเป็นชั้นป้องกันของเนื้อเยื่อโปร่งใส คล้ายกับฟิล์มยึด และเรียกว่า “เยื่อบุลูกตา”

นี่คือแนวป้องกันของดวงตา หากการติดเชื้อมาถึงบริเวณดวงตา เยื่อหุ้มเซลล์นี้จะติดเชื้อ และอักเสบ ศัพท์ทางเทคนิคที่ถูกต้องคือ โรคตาแดง (pink eye หรือ conjunctivitis)

หากมีส่วนเกี่ยวข้องกับส่วนหน้าของดวงตา ภาวะนี้เรียกว่า กระจกตาอักเสบ (Keratitis) บ่อยครั้งที่ภาวะทั้งสองเกิดขึ้นพร้อมกัน และภาวะนี้เรียกว่า เยื่อบุตาอักเสบ (keratoconjunctivitis)

เมื่อพูดถึง “การติดเชื้อที่ดวงตา” โดยทั่วไปจะหมายถึงโรคตาแดง แน่นอนว่าการติดเชื้อที่ตาประเภทอื่นสามารถเกิดขึ้นได้แต่พบได้น้อยมาก

ตัวอย่างเช่น ถ้าแมวถูกข่วนลึกที่ดวงตา ทำให้แบคทีเรียสามารถทะลุเข้าไปในลูกตาได้ และลอดผ่านเยื่อบุลูกตาได้ ในสถานการณ์เช่นนั้น ดวงตาจะได้รับความเสียหายอย่างรุนแรงอย่างเห็นได้ชัด และจำเป็นต้องได้รับความช่วยเหลืออย่างเร่งด่วนจากสัตวแพทย์

เยื่อบุตาอักเสบมีสองประเภท: ปฐมภูมิ และทุติยภูมิ

• การติดเชื้อเบื้องต้น ปฐมภูมิ หมายความว่าเชื้อโรคเข้าสู่บริเวณดวงตา และเริ่มก่อให้เกิดปัญหา
• การติดเชื้อทุติยภูมิหมายความว่าปัญหาอื่น ๆ บางอย่างทำให้เกิดความเสียหายเบื้องต้น (เช่น ความบกพร่องของเปลือกตา บาดแผล สารระคายเคือง ฯลฯ) และทำให้แบคทีเรียที่ปกติจะถูกกันไม่ให้เคลื่อนเข้าไป ทำให้เกิดการติดเชื้อ โรคปฐมภูมิที่ส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน เช่น FIV (Feline AIDS) หรือมะเร็งเม็ดเลือดขาวในแมว อาจส่งผลต่อปัญหาสายตาด้วยการทำให้ดวงตาเสี่ยงต่อการติดเชื้อทุติยภูมิมากขึ้น

แมวติดเชื้อทางตาได้อย่างไร?

สาเหตุทั่วไปของเยื่อบุตาอักเสบหลักในแมว ได้แก่ แบคทีเรีย 2 ชนิด (สายพันธุ์ Chlamydia และ Mycoplasma) และไวรัส 2 ชนิด: Feline Calicivirus (FCV) และ Feline Herpes Virus (FHV)

สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดเหล่านี้ถ่ายทอดจากแมวสู่แมว ทั้งโดยการสัมผัสโดยตรง และโดยการแพร่กระจายของละอองลอย

การติดเชื้อที่ตาแบบทุติยภูมิ มักเริ่มต้นด้วยสาเหตุหลัก ซึ่งเจาะทะลุการป้องกันตามธรรมชาติของดวงตา จากนั้นการติดเชื้อแบคทีเรียจะตามมา แต่โดยปกติแล้วในดวงตาที่มีสุขภาพดีจะไม่เกิดการติดเชื้อ โดยไม่มีสาเหตุหลัก ทั้งนี้ขึ้นกับความเสียหายเบื้องต้น

จะบอกได้อย่างไรว่า แมวตาแดง ?

ดวงตาข้างหนึ่ง หรือทั้งสองข้างของแมวจะดูผิดปกติ แมวอาจหรี่ตาลงครึ่งหนึ่ง (หรือปิดสนิท) คุณอาจไม่สามารถมองเห็นลูกตาได้อย่างปกติ เนื่องจากการบวมของเยื่อบุตา

อาจมีน้ำไหลออกจากดวงตา มีน้ำมูกไหล บางครั้งอาจมีเมือกสีเหลือง หรือสีเขียวรอบดวงตา โดยมักจะไหลลงมาที่ใบหน้า

อาการของ แมวตาแดง

โรคตาแดง หมายถึงการอักเสบของเยื่อบุตา สัญญาณทั่วไปของการอักเสบ ได้แก่ รอยแดง ความร้อน สูญเสียการทำงาน อาการบวม และความเจ็บปวด/ความรู้สึกไม่สบาย

ดังนั้น เมื่อเยื่อบุตาอักเสบ อาจจะพบอาการเหล่านี้

• ตาสีแดง หรือสีชมพู (บางครั้งเรียกว่าตาแดง)
• แสบร้อนรอบดวงตา
• มองลำบาก (แมวอาจปิดตาลงครึ่งหนึ่ง)
• อาการบวมของเยื่อบุตา (เยื่อเมือกอาจมองเห็นได้ชัดเจนกว่าปกติ โดยปรากฏเป็นเยื่อบุตาสีแดง)
• ความเจ็บปวด/ความรู้สึกไม่สบายที่อาจเป็นอาการคัน โดยที่แมวจะขยี้ตาด้วยอุ้งเท้า หรือถูศีรษะไปตามพื้น
• อาจสังเกตเห็นน้ำตาไหล บางครั้งมีของเหลวสีเหลือง หรือสีเขียว

หากสาเหตุของการติดเชื้อที่ดวงตาคือไวรัส เช่น Calicivirus หรือ Herpes virus ก็อาจมีสัญญาณอื่น ๆ ของการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบน เช่น การจาม หรือ น้ำมูกไหล บางครั้งลูกตาเองก็อาจดูผิดปกติ โดยมีอาการขุ่นมัว หรือมีเม็ดสีเพิ่มขึ้นบนพื้นผิวของดวงตา

วิธีการรักษา แมวตาแดง ?

การปฐมพยาบาลสำหรับการติดเชื้อที่ตา โดยเจ้าของควรเช็ดตาวันละสองครั้ง ด้วยน้ำเติมเกลือหนึ่งช้อนชาลงในน้ำต้มสุก450มล. ปล่อยให้น้ำเย็นลงจนถึงอุณหภูมิที่สบายตัว ชุบสำลีก้อนด้วยน้ำเกลือ แล้วทาเบา ๆ ที่ตาแมว ทำซ้ำทุกสองชั่วโมง

หลังจากผ่านการรักษาไป 24 ชั่วโมง หากสภาพดวงตาไม่กลับมาเป็นปกติ คุณควรพาแมวไปพบสัตวแพทย์โดยด่วน

การดูแล

การไปพบสัตวแพทย์เป็นสิ่งสำคัญในการจัดการกับปัญหาเกี่ยวกับดวงตาอย่างมีประสิทธิภาพ

สัตวแพทย์อาจรักษาด้วยวิธีต่อไปนี้

• สัตว์แพทย์ของคุณจะทำการตรวจตาอย่างละเอียด ตรวจหาสาเหตุที่แท้จริงของการติดเชื้อที่ตา
• อาจดำเนินการวิทยาเซลล์ (การวิเคราะห์เซลล์เพื่อการวินิจฉัย) โดยสัตวแพทย์จะเก็บตัวอย่างจากตา เพื่อตรวจดูใต้กล้องจุลทรรศน์
• การทดสอบการฉีกขาดของ Schirmer อาจดำเนินการ เพื่อวัดการผลิตน้ำตาของแมว เพื่อแยกแยะ โรคตาแห้ง (หรือ keratoconjunctivitis sicca) ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อแมวหยุดผลิตน้ำตาในปริมาณปกติ
• การสวอบ (Swab) อาจถูกส่งไปตรวจยังห้องปฏิบัติการ เพื่อทำการทดสอบเพิ่มเติม เพื่อหาสาเหตุที่ทำให้เกิดโรค เช่น Chlamydia
• อาจใช้การย้อมสีตา เพื่อตรวจสอบความเสียหายต่อกระจกตา (cornea) เช่นแผลที่กระจกตา หรือรอยขีดข่วน สีย้อมยังช่วยให้สัตวแพทย์ ยืนยันได้ว่าท่อน้ำตาของแมวทำงานได้ตามปกติ
• สุดท้าย สัตวแพทย์อาจใช้ยาชาเฉพาะที่หยอดตา เพื่อยกเปลือกตาที่สามขึ้น เพื่อให้สัตวแพทย์ตรวจดูสิ่งแปลกปลอมที่อาจติดอยู่ใต้เปลือกตานี้ ทำให้เกิดอาการไม่สบาย และเสียหายได้
• เมื่อดำเนินการตรวจสอบโดยละเอียดแล้ว สัตวแพทย์ควรจะสามารถวินิจฉัยโรคเบื้องต้นได้ จากนั้นจึงให้การรักษาที่เหมาะสม

ยารักษา แมวตาแดง

อาจเริ่มจากต้องใช้ยาหยอดต้านเชื้อแบคทีเรีย หรือยาทาตา โดยให้ยาสามหรือสี่ครั้งต่อวัน สำหรับยาหยอดส่วนใหญ่ ส่วนยาขี้ผึ้งปฏิชีวนะ (กรดฟิวซิดิก) ทาเพียงวันละครั้งเท่านั้น โดยทั่วไปการรักษาจะใช้เวลาห้าวัน แต่อาจนานกว่านั้นในบางกรณี

หากพบว่าเกิดจาก Chlamydia หรือ Mycoplasma อาจแนะนำให้รักษาอย่างเป็นระบบด้วยยาปฏิชีวนะชนิดรับประทาน เช่น ด็อกซีไซคลิน (เป็นยาเม็ด) หากมีการวินิจฉัยว่าเกิดจาก FHV อาจแนะนำให้ใช้ยาต้านไวรัสเฉพาะที่ รวมถึงความเป็นไปได้ของยาต้านไวรัสทั่วร่างกาย

ยาที่จำหน่ายตามร้านขายยา

อาจมียาหยอดเฉพาะที่จำหน่ายตามร้านขายยา เช่น โฟรปามิดีน ไอเซไทโอเนต (“Brolene”) เป็นยาฆ่าเชื้อซึ่งมีผลบางอย่างต่อแบคทีเรียบางชนิด อย่างไรก็ตาม ยานี้ไม่ใช่ยาสำหรับแมว และไม่ควรใช้ในกรณีที่รุนแรง

การรักษา แมวตาแดง ที่บ้าน

การรักษาที่ดีที่สุดคือใช้น้ำเกลือ (น้ำเค็มอ่อนๆ) ตามที่อธิบายไว้ข้างต้น ใช้สำลีชุบน้ำเพื่อทำความสะอาดสิ่งที่ไหลออกจากตา สี่ครั้งต่อวัน ระมัดระวังในการเช็ดตาในแต่ละครั้ง ตรวจสอบให้แน่ใจว่าคุณไม่ได้ทำให้ดวงตาติดเชื้ออีกครั้งจากการเช็ดเข้าด้านในแทนที่จะออกด้านนอก

บทสรุป

สุขภาพดวงตาเป็นสิ่งสำคัญ และเจ้าของแมวควรใส่ใจอาการเจ็บตาอย่างจริงจัง เนื่องจากดวงตาเป็นโครงสร้างที่ละเอียดอ่อน และอาจเสียหายอย่างถาวรได้ง่าย ควรขอคำแนะนำจากสัตวแพทย์เสมอ เพื่อให้แน่ใจว่าสามารถให้การรักษาที่เหมาะสมที่สุดได้

คำถามที่พบบ่อย