โรคพิษสุนัขบ้าในแมว การดูแลและฉีดวัคซีนป้องกัน

โรคพิษสุนัขบ้าในแมว มีวัคซีนป้องกันโรคที่ช่วยปกป้องแมวของคุณจากการติดเชื้อโรคพิษสุนัขบ้า ซึ่งเป็นไวรัสที่ทำให้สมองอักเสบถึงขั้นเสียชีวิต โรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคติดต่อจากสัตว์สู่คน ซึ่งหมายความว่าสามารถแพร่เชื้อจากสัตว์สู่คนได้ด้วย

โรคพิษสุนัขบ้านั้นติดต่อไปยังสัตว์เลี้ยง และผู้คนจากสัตว์ป่า เช่น ค้างคาว สุนัขจิ้งจอก แรคคูน และสกั๊งค์ การถูกสัตว์กัดเป็นวิธีการติดต่อที่พบบ่อยที่สุด โรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคร้ายแรง

บทลงโทษตามพระราชบัญญัติโรคพิษสุนัขบ้า พ.ศ. 2535

1. ผู้ใดฝ่าฝืนไม่นำสัตว์ไปรับการฉีดวัคซีน ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 200 บาท 
2. ผู้ใดมีเครื่องหมายแสดงว่าฉีดวัคซีนปลอม ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 เดือน หรือปรับไม่เกิน 1,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

พระราชบัญญัติโรคพิษสุนัขบ้า พ.ศ. 2535

ปัจจุบันกฎหมายกำหนดให้แมวทุกตัวต้องได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ไม่ว่าจะอาศัยอยู่กลางแจ้ง หรือในบ้านก็ตาม

ถึงแม้คุณอาจจะเลี้ยงแมวในพื้นที่ที่กฎหมายไม่ได้บังคับให้ต้องฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าสำหรับแมว แต่สัตวแพทย์อาจแนะนำให้ฉีดวัคซีนหากแมวของคุณมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคพิษสุนัขบ้า (เช่น หากแมวของคุณออกไปข้างนอก)

กฎหมายแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับว่าใครบ้างที่ต้องฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าให้กับแมวของคุณ ในบางประเทศ มีเพียงสัตวแพทย์ที่ได้รับใบอนุญาตเท่านั้นที่สามารถฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าได้ ในบางประเทศอนุญาตให้ผู้ที่มีใบรับรอง (ภายใต้การดูแลโดยตรงของสัตวแพทย์ที่มีใบอนุญาต) สามารถฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าให้กับแมวได้

วัคซีนบางชนิดถือเป็น “วัคซีนหลัก” ซึ่งหมายความว่าวัคซีนเหล่านี้เหมาะสำหรับแมวทุกตัว วัคซีนหลัก ได้แก่ ไวรัสไข้หัดแมว (FPV), โรคหวัดแมว (Feline Viral Rhinotracheitis – FHV-1) และโรคหวัดจากเชื้อคาลิซิไวรัสในแมว (Feline Calicivirus – FCV) วัคซีนอื่น ๆ เช่น ลิวคีเมียแมว​(Feline leukemia virus; FeLV) ถือเป็น “วัคซีนที่ไม่ใช่วัคซีนหลัก” ซึ่งหมายความว่าวัคซีนเหล่านี้เหมาะสำหรับแมวบางตัว ซึ่งแมวตัวอื่น ๆ อาจไม่ต้องการวัคซีนดังกล่าว

กฎหมายหลายประเทศกำหนดให้แมวต้องได้รับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ทั้งนี้สัตวแพทย์สามารถให้คำแนะนำได้ว่าแมวของคุณจำเป็นต้องฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า หรือไม่

วัคซีนป้องกัน โรคพิษสุนัขบ้าในแมว คืออะไร?

วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าประกอบด้วยไวรัสโรคพิษสุนัขบ้าในปริมาณเล็กน้อย ซึ่งช่วยให้แมวของคุณมีภูมิคุ้มกันต่อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคได้

วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า (เรียกอีกอย่างว่า rabies immunization หรือ rabies shot) เป็นวัคซีนเชื้อตาย (killed vaccine) ซึ่งหมายความว่าวัคซีนนั้นเป็นไวรัสโรคพิษสุนัขบ้าจำนวนเล็กน้อยที่จะไม่ทำให้เกิดโรค

วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าอาจเป็นแบบมีการเติมสารเคมี (Adjuvant vaccine) หรือไม่ (Non-Adjuvant vaccine) ก็ได้ วัคซีนที่มีการเติมสารพิเศษมีจุดประสงค์ เพื่อเพิ่มการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันต่อวัคซีน

วัคซีนโรคพิษสุนัขบ้าจะถูกฉีดเข้าไปในร่างกายของแมว และจะกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของแมวให้เพิ่มการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันต่อไวรัสโรคพิษสุนัขบ้า

จากนั้นร่างกายของแมวจะพัฒนาความสามารถในการสร้างแอนติบอดีที่สามารถต่อสู้กับไวรัสโรคพิษสุนัขบ้าได้ หากแมวถูกสัตว์ที่เป็นโรคพิษสุนัขบ้ากัด แอนติบอดีช่วยให้แมวของคุณต่อสู้กับโรค ป้องกันไม่ให้แมวของคุณเป็นโรคพิษสุนัขบ้า

หลังจากได้รับวัคซีนป้องกัน โรคพิษสุนัขบ้าในแมว ?

ไม่ควรให้วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าแก่ลูกแมวจนกว่าจะอายุ 12 สัปดาห์ (อายุ 3 เดือน) ขึ้นไป ลูกแมว และแมวโตเต็มวัยที่ไม่เคยฉีดวัคซีนจะได้รับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าเข็มเดียว และควรฉีดวัคซีนซ้ำหนึ่งปีหลังจากการฉีดวัคซีนครั้งแรก

แมวต้องฉีดวัคซีนป้องกัน โรคพิษสุนัขบ้าในแมว บ่อยแค่ไหน?

หลังจากฉีดวัคซีนกระตุ้นหนึ่งปีแล้ว แมวควรได้รับการฉีดกระตุ้นทุก ๆ 1 หรือ 3 ปี ขึ้นอยู่กับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าที่ใช้

บทความที่เกี่ยวข้อง: กำหนดการทำวัคซีนแมว

หลังจากที่แมวของคุณได้รับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า น้องแมวอาจรู้สึกปวดบริเวณที่ฉีดวัคซีนเป็นเวลาสองสามวัน แมวบางตัวรู้สึกง่วง หรือเซื่องซึมหลังจากฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า แต่โดยปกติแล้วจะเป็นเพียงช่วงสั้น ๆ

ผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนป้องกัน โรคพิษสุนัขบ้าในแมว

วัคซีนโรคพิษสุนัขบ้าถึงแม้จะมีความปลอดภัยสูง แต่ก็มีความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียงอยู่บ้าง

ผลข้างเคียงบางประการของวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า และวัคซีนอื่น ๆ เช่น FPV, FCV และ FeLV ได้แก่

• รู้สึกไม่สบายบริเวณที่ฉีดวัคซีน
• บวมหรือมีก้อนบริเวณที่ฉีดวัคซีน
• ไข้ต่ำ (อุณหภูมิแมวปกติคือ 38 ถึง 39 องศา)
• เซื่องซึม (พลังงานต่ำ)
• ไม่อยากอาหาร

แมวอาจมีผลข้างเคียงที่รุนแรงมาก จากวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าได้ไม่บ่อยนัก ภาวะภูมิแพ้เฉียบพลัน (Anaphylaxis) ซึ่งเป็นปฏิกิริยาการแพ้อย่างรุนแรง อาจทำให้เกิดอาการที่เป็นอันตรายถึงชีวิตได้

ปฏิกิริยาของวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าในแมว

หากแมวของคุณมีอาการใด ๆ ต่อไปนี้ภายในไม่กี่ชั่วโมงหลังจากได้รับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ให้โทรหาสัตวแพทย์ หรือโรงพยาบาลสัตว์ฉุกเฉิน

• ลมพิษ (ผื่นหรือปื้นนูนแดงบนผิวหนัง)
• หน้าบวม
• หายใจลำบาก
• อาเจียน
• ท้องเสีย
• ปวกเปียก
• ทรุด

หากแมวของคุณมีอาการแพ้วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ไม่ได้หมายความว่าแมวจะไม่สามารถรับวัคซีนได้อีก

สัตวแพทย์จะทำงานร่วมกับคุณ เพื่อกำหนดแผนสำหรับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าในอนาคต เช่น การให้วัคซีนโรคพิษสุนัขบ้าแยกจากวัคซีนอื่น ๆ การให้ยาก่อนการให้วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า เพื่อป้องกันการเกิดปฏิกิริยา หรือในบางกรณีอาจไม่ให้วัคซีนซ้ำอีก

กลุ่มมะเร็งผิวหนังและเนื้อเยื่ออ่อนในแมว Feline injection site sarcoma (FISS) สามารถเกิดขึ้นได้กับวัคซีนทุกชนิด รวมถึงวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าด้วย

FISS นั้นเกิดขึ้นได้ยาก โดยเกิดขึ้นประมาณ 1 ครั้งจากการฉีดวัคซีนทุกๆ 10,000 ถึง 30,000 ครั้ง โดย FISS เป็นเนื้องอกมะเร็งที่เกิดขึ้นบริเวณที่ฉีดเป็นเวลาหลายเดือน หรือหลายปีต่อมา หากคุณพบก้อนเนื้อตำแหน่งที่แมวของคุณได้รับฉีดวัคซีนพิษสุนัขบ้า ให้ติดต่อสัตวแพทย์ทันที แม้ว่าก้อนเนื้อส่วนใหญ่จะไม่กลายเป็น FISS อีกต่อไป แต่สัตวแพทย์ของคุณจะติดตามก้อนเนื้ออย่างใกล้ชิดเพื่อให้แน่ใจว่าก้อนจะหายไปเอง

วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าเป็นสิ่งที่จำเป็นต่อแมวจำนวนมาก ไม่ว่าจะเนื่องมาจากกฎหมาย หรือความเสี่ยงของตัวแมวเอง เจ้าของแมวควรพูดคุยกับสัตวแพทย์ เพื่อดูว่าแมวของพวกเขาต้องการวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า หรือไม่ และจำเป็นต้องฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าบ่อยแค่ไหน

บทความที่เกี่ยวข้อง : ฉีดวัคซีนแมว เรื่องสำคัญที่ทาสแมวต้องรู้

คำถามที่พบบ่อย