โรคหวัดแมว (Feline Viral Rhinotracheitis – FHV) การดูแลและฉีดวัคซีนป้องกัน

โรคหวัดแมว ไม่ไช่ ไข้หวัดธรรมดาอย่างแน่นอน แต่อาการของโรคนั้นเกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจพอสมควร ซึ่งอาจเกิดจากไวรัส แบคทีเรีย หรือเชื้อรา Feline viral Rhinotracheitis (FVR) หรือที่รู้จักกันในชื่อ Feline Herpesvirus เป็นโรคทางเดินหายใจที่พบบ่อยในแมว

บทความนี้จะอธิบายทุกสิ่งที่คุณจำเป็นต้องรู้เกี่ยวกับ FVR

ภาพรวมโดยย่อ Feline Viral Rhinotracheitis (FHV)

ไวรัส Rhinotracheitis แมวพบได้บ่อยแค่ไหน?

FVR เกิดจากไวรัสเริมไวรัสชนิดที่ 1 ในแมว แมวเลี้ยงเกือบทั้งหมดจะต้องเผชิญกับไวรัสนี้ในช่วงหนึ่งของชีวิต และประมาณ 80% ของแมวที่สัมผัสจะติดเชื้อไปตลอดชีวิต

โรคหวัดแมว ติดต่อกันอย่างไร?

Feline herpesvirus พบได้ในน้ำลาย และสารคัดหลั่งจากตา และจมูก เส้นทางการแพร่เชื้อไวรัสที่พบบ่อยที่สุดคือ การสัมผัสโดยตรงกับสารคัดหลั่งเหล่าจากแมวที่ติดเชื้อ ตัวอย่างเช่น แมวสามารถติดเชื้อได้หากสัมผัสโดยตรงกับน้ำลายของแมวที่ติดเชื้อ

โดยทั่วไปแล้ว ไวรัสสามารถติดต่อผ่านการสัมผัสโดยตรงกับวัตถุที่ไม่มีชีวิต (เช่น ชามอาหาร ของเล่น) ที่ปนเปื้อนไวรัส

ไวรัสสามารถอยู่รอดได้ในสิ่งแวดล้อม แต่ตราบเท่าที่พื้นผิวที่มันเกาะอยู่นั้นชื้น เมื่อพื้นผิวนั้นแห้ง ซึ่งอาจใช้เวลาประมาณ 30 นาทีถึงหลายชั่วโมง ไวรัสก็จะตาย

แมวตัวไหนที่เสี่ยงต่อ โรคหวัดแมว ?

แมวเกือบทั้งหมดไม่ว่าจะอายุเท่าใดก็ตาม มีความเสี่ยงต่อ FVR อย่างไรก็ตาม แมวบางประเภทมีความเสี่ยงสูงที่จะป่วยเป็นโรคนี้สูงเป็นพิเศษ

แมวอายุน้อย โดยเฉพาะลูกแมว มีความไวต่อ FVR มาก เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันของพวกเขาทำงานได้ไม่เต็มที่ ในช่วงสัปดาห์แรกของชีวิต ลูกแมวจะได้รับแอนติบอดี ผ่านทางน้ำนมแม่ เมื่อแอนติบอดีป้องกันเหล่านี้หมดไป ลูกแมวอาจป่วยหนักได้หากสัมผัสกับเชื้อไวรัส

หากแม่แมวมีเชื้อไวรัสเฮอร์ปีส์ เธอสามารถแพร่เชื้อไวรัสไปยังลูกแมวได้ แมวที่มีอายุมากที่มีโรคเรื้อรัง และแมวที่ไม่ได้รับการฉีดวัคซีนก็มีความเสี่ยงสูงต่อ FVR เช่นกัน แมวที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ใกล้เคียง เช่น ที่สถานสงเคราะห์ หรือเพาะพันธุ์ มีความเสี่ยงที่จะติด FVR

อาการของ โรคหวัดแมว เป็นอย่างไร?

แมวที่ติดเชื้อ FVR จะแสดงอาการที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจส่วนบน รวมถึงน้ำมูกไหล จาม ไอ และอื่น ๆ

FVR ส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจส่วนบน ซึ่งรวมถึงจมูก ไซนัส และช่องปาก อาการของการติดเชื้อ FVR มีดังนี้

• จาม
• ไอ
• ของเหลวไหลออกจากตา และจมูก ทั้งที่ไหลจากใสไปจนข้นและเป็นหนอง
• แผลที่กระจกตา
• กระพริบตามากเกินไป
• ตาหยี
• Keratitis (การอักเสบของกระจกตา)
• เยื่อบุตาอักเสบ (การอักเสบของเยื่อบุตา ซึ่งเรียงเป็นแนวเปลือกตาด้านใน และครอบคลุมด้านหน้าของดวงตา)

อาการจะเริ่มประมาณ 2 ถึง 5 วันหลังจากได้รับเชื้อไวรัส ในกรณีที่ FVR ไม่รุนแรง อาการจะคงอยู่ประมาณ 5 ถึง 20 วัน ในกรณีที่รุนแรง อาการอาจคงอยู่ได้เกือบ 6 สัปดาห์

แมวที่ป่วยหนักจาก FVR จะมีอาการที่เป็นระบบ เช่น มีไข้ ซึมเศร้า เจริญอาหาร น้ำหนักลด และต่อมน้ำเหลืองบวม แมวเหล่านี้ต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล เพื่อให้อาการดีขึ้น

โปรดจำไว้ว่าแมวที่สัมผัสเชื้อไวรัสเฮอร์ปีส์ในแมวจะติดเชื้อได้ตลอดชีวิต หลังจากที่อาการเริ่มทุเลาลงหลังจากสัมผัสไวรัสครั้งแรก ไวรัสจะแฝงตัวอยู่ หมายความว่าไวรัสจะยังคงอยู่ในร่างกายอย่างเงียบ ๆ

เมื่อมีความเครียด ไวรัสจะตื่นขึ้นมาและกลับมาทำงานอีกครั้ง ทำให้เกิดอาการกำเริบขึ้น

วินิจฉัยโรค Rhinotracheitis จากไวรัสในแมวอย่างไร?

โรคระบบทางเดินหายใจส่วนบนในแมวมีอาการคล้ายกัน ดังนั้นจึงอาจไม่แสดงออกชัดเจนในทันทีว่าแมวมี FVR

สัตวแพทย์จะอาศัยประวัติทางการแพทย์ อาการ และผลการตรวจร่างกายของแมวก่อน เช่น แผลที่กระจกตา เพิ่มความสงสัยเกี่ยวกับ FVR โดยเฉพาะในแมวอายุน้อย หรือไม่ได้รับวัคซีนซึ่งมีอาการอื่น ๆ เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจส่วนบน

ในแมวที่มีอายุมาก รอยที่กระจกตา หรือเยื่อบุตาอักเสบที่เกิดซ้ำจะชี้ไปที่ FVR

เพื่อยืนยันการวินิจฉัย สัตวแพทย์จะเก็บตัวอย่าง เช่น น้ำลาย และทำการทดสอบระดับโมเลกุล เพื่อระบุไวรัสจากตัวอย่าง

สัตวแพทย์จะทำการทดสอบสายตา ด้วยการทดสอบอย่างหนึ่งคือ การตรวจ Schirmer’s Test (ST) ซึ่งวัดการผลิตน้ำตา แมวที่มี FVR บางครั้งจะมีการผลิตน้ำตาลดลง ซึ่งอาจเกิดจากเยื่อบุตาอักเสบ การทดสอบอีกอย่างหนึ่งคือ การทดสอบฟลูออเรสซีน (Fluorescein Test) ซึ่งเกี่ยวข้องกับการย้อมสีเขียวบนกระจกตา เพื่อค้นหาแผล

FVR ได้รับการรักษาอย่างไร?

หลังจากที่แมวของคุณได้รับการวินิจฉัยว่ามี FVR แล้ว สัตวแพทย์จะแนะนำแผนการรักษาที่เกี่ยวข้องกับอาการของแมวและให้การรักษาตามอาการ

โดยทั่วไป FVR จะได้รับการรักษา โดยการรักษาตามอาการ และให้การดูแลแบบประคับประคอง หากแมวของคุณมี FVR สัตวแพทย์จะวางแผนการรักษาตามอาการของแมว และสุขภาพโดยรวม

แผลที่กระจกตาได้รับการรักษาอย่างจริงจังด้วยยาทาตาต้านไวรัส เนื่องจากแผลที่กระจกตาที่ไม่ได้รับการรักษาสามารถขยายลึกเข้าไปในดวงตา และทำให้เกิดความเสียหายถาวรได้

สารต้านการอักเสบ เช่น คอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroids) ช่วยลดกระจกตาอักเสบ และเยื่อบุตาอักเสบ ยาปฏิชีวนะในระบบรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรียทุติยภูมิที่เกิดจากไวรัส

ตัวอย่างของการดูแลมีดังต่อไปนี้

• เช็ดน้ำมูกออกจากตาและจมูก
• การทำความชื้น (อบไอน้ำ) เพื่อบรรเทาอาการคัดจมูก
• การลดความเครียด
• การกระตุ้นความอยากอาหาร

แมวที่ต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลจะต้องได้รับการรักษาเพิ่มเติม เช่น การบำบัดด้วยของเหลวในหลอดเลือดดำ

จะป้องกัน Rhinotracheitis ในแมวได้อย่างไร?

การฉีดวัคซีนเป็นวิธีป้องกัน FVR ที่ดีที่สุด Feline herpesvirus-1 (FHV-1) vaccine ซึ่งป้องกัน FVR เป็นวัคซีนหลัก (จำเป็น) สำหรับแมว แม้ว่าจะไม่สามารถป้องกันโรคได้ 100% แต่ก็ช่วยลดความรุนแรงของโรค และการแพร่กระจายของไวรัสได้อย่างมาก

จำเป็นต้องเสริมวัคซีน FHV-1 เพื่อให้การป้องกันที่เหมาะสมที่สุด โดยจะให้เป็นชุดของการฉีดวัคซีนตั้งแต่อายุยังน้อย โดยเริ่มตั้งแต่อายุประมาณ 6 สัปดาห์ แมวจะต้องได้รับอาหารเสริมเป็นประจำตามกำหนดเวลาที่สัตวแพทย์กำหนด

แมวนอกบ้านที่ติดเชื้อจะแพร่เชื้อไวรัสอย่างต่อเนื่อง ซึ่งอาจทำให้แมวตัวอื่นในบ้านติดเชื้อได้ ดังนั้นแมวที่ติดเชื้อนั้นจะต้องถูกกักบริเวณ และหลังจากที่คุณลูบไล้ หรือดูแลแมวที่ติดเชื้อ (เช่น เติมน้ำในชาม) ให้ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่ และน้ำ ก่อนสัมผัส หรือดูแลแมวตัวอื่น ๆ ของคุณ

หากคุณวางแผนที่จะพาแมวเดินทางขึ้นเครื่องบิน ปรึกษากับสัตวแพทย์เกี่ยวกับการรับฉีดวัคซีนกระตุ้น FHV-1 ก่อนขึ้นเครื่อง

บทสรุป

ปฏิกิริยาภูมิแพ้อาจเกิดขึ้นได้กับยาทุกชนิด แต่มักพบได้น้อยมากสำหรับการใช้ Albon กับแมว

นี่เป็นข้อมูลที่ต้องคำนึงถึงเกี่ยวกับ FVR แต่ไม่ต้องกังวล! สัตวแพทย์ของคุณพร้อมที่จะตอบคำถาม หรือข้อกังวลที่คุณอาจมีเกี่ยวกับโรคนี้ และอาจส่งผลอย่างไรต่อแมวของคุณ

เฝ้าดูแมวของคุณ เพื่อหาสัญญาณทางเดินหายใจส่วนบน และติดตามการฉีดวัคซีนหลักของพวกเขา หากแมวของคุณมี FVR ให้ดูแลแมวอย่างดี ลดความเครียด และตรวจสอบให้แน่ใจว่าแมวไม่แพร่เชื้อให้กับแมวตัวอื่นในบ้านของคุณ

บทความที่เกี่ยวข้อง: วัคซีนรวมแมว (FVRCP)

คำถามที่พบบ่อย