โรคหอบหืดในแมว (Feline Asthma) สาเหตุ อาการ และการรักษา

โรคหอบหืดในแมว เป็นภาวะทางเดินหายใจที่อาจเกิดขึ้นในแมวได้จากหลายสาเหตุ บทความนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อให้คำอธิบายที่ง่าย และชัดเจนเกี่ยวกับโรคหอบหืดในแมวสำหรับเจ้าของแมว

ภาพรวมโดยย่อ: โรคหอบหืดในแมว

โรคหอบหืดในแมว คืออะไร?

โรคหอบหืดในแมว หมายถึงการอักเสบของหลอดลม ซึ่งเป็นท่อทางเดินหายใจขนาดเล็กที่แตกแขนงออกไปในปอดจากทางเดินหายใจหลัก ซึ่งเรียกว่าหลอดลม

นี่คือโรคทางเดินหายใจที่อาจทำให้เกิดอาการไอ และหายใจลำบาก โรคหลอดลมอักเสบในแมวอธิบายถึงกลุ่มของโรคทางเดินหายใจอักเสบที่พบบ่อยในแมว ซึ่งรวมถึงโรคหอบหืดในแมว

การอักเสบของหลอดลมทำให้ผนังทางเดินหายใจหนา และบวม ร่วมกับมีการผลิตเสมหะมากเกินไป โดยมีสารคัดหลั่งสะสมในทางเดินหายใจ เป็นการเปรียบเทียบที่มีประโยชน์หากพิจารณาว่าน้ำมูกรวมตัวกันอย่างไร เมื่อคุณเป็นหวัด และคุณสามารถกำจัดสิ่งเหล่านี้ได้โดยการสั่งจมูก

เมื่อสารคัดหลั่งที่คล้ายกันรวมตัวกันในทางเดินหายใจ ลึกเข้าไปในปอด เป็นการยากที่จะกำจัดสิ่งเหล่านี้ออกไป และนั่นคือสาเหตุว่าทำไมจึงเห็นอาการของโรคหลอดลมอักเสบ การตีบตัน ของทางเดินหายใจอาจเกิดขึ้นได้เนื่องจากอาการแพ้ และทำให้อาการของโรคหลอดลมรุนแรงขึ้น

โรคหอบหืดในแมว พบได้บ่อยแค่ไหน?

แมวประมาณ 1% ได้รับผลกระทบจากโรคหลอดลมอักเสบ และมีความเสี่ยงที่สูงกว่าในแมววิเชียรมาศ (ประมาณ 5%)

อาการของ โรคหอบหืดในแมว

อาการมีดังต่อไปนี้

• ทรมาณเมื่อหายใจ
• หายใจเร็ว (tachypnea)
• หายใจลำบาก (dyspnea)
• การหายใจแบบเปิดปาก
• อาการไอ (เจ้าของบางคนเข้าใจผิดว่าสัตว์เลี้ยงอาจมีก้อนขน)
• การหายใจที่มีเสียงดัง เช่น หายใจมีเสียงฮืด ๆ หรือแม้แต่เสียงฟืด ๆ
• อาจเห็นสัญญาณทางระบบต่าง ๆ เช่น เบื่ออาหาร น้ำหนักลด และความหมองคล้ำ

สาเหตุของ โรคหอบหืดในแมว 

โรคหลอดลมอักเสบอาจเกิดจากปัจจัยหลายประการ ในขณะที่โรคหอบหืด (บางครั้งเรียกว่าโรคหอบหืดในหลอดลม หรือโรคหลอดลมอักเสบจากภูมิแพ้) เป็นปฏิกิริยาภูมิแพ้เฉพาะต่ออนุภาคในอากาศ

สาเหตุมีสี่กลุ่มหลัก

• ปฏิกิริยาภูมิแพ้ (ทำให้เกิดโรคหอบหืดในแมว) มีสารก่อภูมิแพ้ที่เป็นไปได้หลายอย่าง เช่น ฝุ่น ไรฝุ่น เชื้อราหรือสปอร์ของเชื้อรา และละอองเกสรดอกไม้
• การสูดดมสารระคายเคือง เช่น สารเคมี สเปรย์ฉีดที่ใช้ในครัวเรือน (รวมถึงสเปรย์ฉีดผม) และควันบุหรี่
• สาเหตุการติดเชื้อ รวมถึงไวรัส แบคทีเรีย และปรสิต (โรคปอดหรือพยาธิหนอนหัวใจ)
• โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง

การวินิจฉัย โรคหอบหืดในแมว 

หากสัตวแพทย์ ของคุณสงสัยว่าแมวของคุณอาจเป็นโรคหลอดลมอักเสบ อาจต้องดำเนินการตามขั้นตอนต่อไปนี้

1. การซักประวัติโดยละเอียด

สัตวแพทย์ของคุณจะพูดคุยทุกแง่มุมเกี่ยวกับชีวิต และการดูแลสุขภาพของแมวของคุณ มีสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้แมวสามารถแสดงอาการคล้ายหลอดลมอักเสบได้ (เช่น ภาวะหัวใจล้มเหลว และโรคปอดประเภทอื่น ๆ) และประวัตินี้จะช่วยแยกแยะสาเหตุต่าง ๆ ที่เป็นไปได้

ซึ่งจะรวมถึงการถามคำถามเกี่ยวกับการสัมผัสสารก่อภูมิแพ้ หรือสารระคายเคืองในทางเดินหายใจที่เป็นไปได้ (เช่น การใช้สเปรย์สเปรย์ในบริเวณใกล้เคียงกับแมว)

2. การตรวจร่างกาย

สัตวแพทย์จะตรวจแมวของคุณอย่างระมัดระวัง โดยสังเกตอาการทางกายภาพของการเจ็บป่วย พิจารณาสาเหตุอื่น ๆ ของอาการที่แสดง (เช่น โรคหัวใจ พิษ ฯลฯ) สัตวแพทย์จะฟังเสียงหน้าอกของแมวด้วยเครื่องตรวจฟังเสียงซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการตรวจนี้

3. การตรวจเลือดเป็นประจำ

สัตวแพทย์ของคุณอาจแนะนำการตรวจเลือด รวมถึงการตรวจวินิจฉัยตามปกติ เช่น โลหิตวิทยา (การนับเม็ดเลือด) และโปรไฟล์ทางชีวเคมี เพื่อยืนยันว่าไม่มีสาเหตุอื่นที่ทำให้แมวของคุณป่วย

4. การถ่ายภาพเพื่อการวินิจฉัย

อาจถ่ายภาพรังสี (เอ็กซเรย์หน้าอก) เพื่อให้เห็นภาพโครงสร้างภายในหน้าอกของแมว รวมถึงหลอดลม ปอด และหัวใจ หากมีโรคหลอดลมอักเสบ หรือโรคหอบหืด อาจเห็นรูปแบบการเปลี่ยนแปลงบางอย่างได้ เกิดจากการที่ผนังทางเดินหายใจเล็กหนาขึ้น และการสะสมของสารคัดหลั่ง อย่างไรก็ตาม ที่สำคัญคือ มากถึง 40% ของกรณีอาจมีการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีการเปลี่ยนแปลงเลยในรังสีเอกซ์

5. การล้างหลอดลม

ภายใต้การดมยาสลบ สามารถเก็บตัวอย่างของเหลว และเซลล์จากปอดได้โดยใช้เทคนิคที่เรียกว่าการล้างหลอดลม ตัวอย่างนี้สามารถส่งไปยังห้องปฏิบัติการ เพื่อตรวจสอบเซลล์วิทยา (ตรวจสอบประเภทของเซลล์ที่มีอยู่) และการเพาะเลี้ยง (การฟักตัวอย่าง เพื่อค้นหาแบคทีเรียที่มีอยู่ รวมถึงยาปฏิชีวนะที่มีประสิทธิภาพสูงสุดที่จะใช้ในการรักษา)

เซลล์เม็ดเลือดขาวจำเพาะ (eosinophils) บ่งบอกถึงปฏิกิริยาประเภทภูมิแพ้ และอาจระบุพยาธิปอด หรือไข่ได้หากมีสิ่งเหล่านี้

6. การทดสอบอื่น ๆ

การตรวจวินิจฉัยอื่น ๆ อาจรวมถึงการตรวจพยาธิหนอนหัวใจ การลอยตัวของอุจจาระ (เพื่อตรวจหาพยาธิปอด) และการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (อัลตราซาวนด์ เพื่อตรวจสอบการทำงานของหัวใจ)

แมวที่เป็นโรคหลอดลมอักเสบมีค่าใช้จ่ายในการรักษาเท่าไหร่?

เป็นไปไม่ได้ที่จะประมาณค่าใช้จ่ายนี้ เนื่องจากมีปัจจัยที่เป็นไปได้มากมายที่เกิดขึ้นในแต่ละกรณี

คุณควรสอบถามสัตวแพทย์ เพื่อประเมินอย่างละเอียดก่อนที่จะตกลงดำเนินการรักษาต่อ ตามตัวอย่าง การทำงานครั้งแรกอาจมีค่าใช้จ่ายหลักพัน ถึง หลักหมื่นบาท และการรักษาต่อเนื่องอาจมีค่าใช้จ่ายต่อเดือนด้วย

การรักษา โรคหอบหืดในแมว

มีสามวิธีหลักในการรักษาโรคหลอดลมอักเสบของแมว

1. การปรับเปลี่ยนสิ่งแวดล้อม

หากสามารถระบุสาเหตุหลักของการระคายเคือง หรือหลอดลมอักเสบจากภูมิแพ้ได้ ควรกำจัดสาเหตุดังกล่าวออก เช่น ควันบุหรี่ ควันปรุงอาหารในห้องครัว น้ำยาทำความสะอาดเฉพาะ หรือสเปรย์สเปรย์

2. ยาขยายหลอดลม

ยาขยายหลอดลม เป็นยาที่ช่วยขยายทางเดินหายใจเล็ก ตัวอย่าง ได้แก่ เทอร์บิวทาลีน ซึ่งสามารถให้ทางปาก หรือโดยการฉีด และอัลบูเทอรอล ซึ่งปกติให้ผ่านเครื่องพ่นยาผ่านทางหน้ากากอนามัย ยาเหล่านี้มักจะใช้รักษาอาการต่าง ๆ ตามอาการ แทนที่จะใช้ป้องกันโรคหลอดลมอักเสบ

3. ยาต้านการอักเสบ

เพื่อป้องกัน และควบคุมการอักเสบของทางเดินหายใจ การใช้ยาต้านการอักเสบจึงสมเหตุสมผล และโดยปกติแล้วจะควบคุมการอักเสบเรื้อรังของภาวะนี้ได้

คอร์ติโคสเตียรอยด์ และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง เพรดนิโซโลนแบบรับประทาน เป็นยาที่ใช้บ่อยที่สุด โดยจะมีการกำหนดขนาดยาที่มีประสิทธิภาพต่ำสุดสำหรับการใช้งานต่อเนื่อง ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์สูตรออกฤทธิ์ยาวแบบฉีดได้ (ฉีดทุก 4 – 8 สัปดาห์) อาจเป็นคำตอบที่ใช้ได้จริงในบางสถานการณ์ แต่มีแนวโน้มว่าหากใช้วิธีนี้จะเกิดผลข้างเคียงมากขึ้น

ยาสเตียรอยด์เฉพาะที่ ที่จ่ายผ่านสเปรย์ และมาส์กหน้าเป็นวิธีช่วยลดผลข้างเคียงที่เป็นประโยชน์ เนื่องจากยาออกฤทธิ์เฉพาะที่ในปอดมากกว่าเป็นระบบ ฟลูติคาโซน โพรพิโอเนต

ไซโคลสปอรินเป็นยาต้านการอักเสบทางเลือกที่อาจใช้ในกรณีที่คอร์ติโคสเตียรอยด์เป็นปัญหา (เช่น แมวที่เป็นโรคเบาหวาน)

การบำบัดด้วยเซลล์ต้นกำเนิดจากไขมัน เป็นวิธีการบำบัดที่เป็นไปได้แบบใหม่ แต่ยังไม่มีให้บริการอย่างแพร่หลาย

การติดตาม และการพยากรณ์โรค

การอักเสบของทางเดินหายใจในหลอดลม โดยทั่วไปสามารถรักษาให้หายได้ และแมวส่วนใหญ่ที่เป็นโรคหลอดลมอักเสบสามารถรักษาได้โดยการใช้ยาเป็นประจำ โดยมีการตรวจร่างกายเป็นระยะ ๆ เพื่อให้แน่ใจว่าปัญหาได้รับการควบคุมอย่างเหมาะสม การพยากรณ์โรคนี้เป็นผลดีต่อแมวที่ได้รับผลกระทบส่วนใหญ่ โดยคาดว่าจะมีอายุขัยปกติ

บทสรุป

โรคหลอดลมอักเสบ รวมถึงโรคหอบหืดในแมว เป็นโรคทางเดินหายใจที่พบบ่อยในแมว ซึ่งนำไปสู่การไอ หายใจลำบาก และหายใจเร็ว มักจำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้แน่ใจว่าภาวะนี้อยู่ภายใต้การควบคุม